Μελέτη – ‘Έρευνα Παγκόσμιας Αγοράς Συσκευασίας Τροφίμων & Ποτών

Η αγορά του Food and Beverage Packaging χαρακτηρίζεται από μεγάλο ανταγωνισμό και συνεχή μεταβλητότητα. Συνεπώς, οι εταιρείες πρέπει να ακολουθούν τις τάσεις και τις καινοτομίες, ώστε να συνεχίσουν να προσφέρουν αγαθά υψηλής ποιότητας, που να είναι στην κορυφή των προτιμήσεων των καταναλωτών και να προσαρμόζονται συνεχώς στις νέες απαιτήσεις και δεδομένα της αγοράς.

Στα έως τώρα δεδομένα, προστίθεται και μια νέα μεταβλητή, αυτή της περιβαλλοντικής παρακαταθήκης που αφήνει η εταιρεία. Οι καταναλωτές μέρα με τη μέρα αποκτούν όλο και περισσότερο ‘πράσινη’ συνείδηση, αναγκάζοντας τις εταιρείες να προσαρμοστούν στις νέες προτιμήσεις τους.

Λειτουργίες Συσκευασίας Τροφίμων & Ποτών

Η συσκευασία είναι τόσο σημαντική όσο το περιεχόμενο της. Αποτελεί μία από τις πιο κρίσιμες διαδικασίες της παραγωγής, καθώς είναι αυτή που θα διατηρήσει το περιεχόμενό της αναλλοίωτο κατά τη διάρκεια της αποθήκευσης και της μεταφοράς, έως ότου το προϊόν να φτάσει στη τελική κατανάλωση.

Η εξέλιξή της πορεύεται με την εξέλιξη της επιστήμης, της τεχνολογίας και καθορίζεται από την αύξηση του βιοτικού επιπέδου και τις μεταβολές στις διατροφικές συνήθειες, αλλά και στον τρόπο ζωής των ανθρώπων.

Ενώ η κύρια λειτουργία της συσκευασίας είναι η προστασία του περιεχομένου, το κύριο χαρακτηριστικό του design της συσκευασίας είναι να προσελκύσει τους καταναλωτές. Αποτελεί το σήμα κατατεθέν του brand της κάθε εταιρείας και ένα από τους πιο άμεσους τρόπους, ώστε να επιτευχθεί υψηλή διαφοροποίηση του προϊόντος. Για το λόγο αυτό, απαραίτητη κρίνεται η στενή παρακολούθηση των τάσεων στην αγορά της συσκευασίας, από όλους τους συμμετέχοντες.

Κύρια υλικά συσκευασίας τροφίμων

Ενώ οι τάσεις μεταβάλλονται ραγδαία τα τελευταία χρόνια στον κλάδο του food packaging, υπάρχουν κάποια υλικά που χρησιμοποιούνται διαχρονικά, παρά τα περιβαλλοντικά προβλήματα που δημιουργούν. Το πολυσυζητημένο πλαστικό είναι ένα από τα κύρια υλικά που χρησιμοποιούν οι εταιρείες συσκευασμένου φαγητού, μεγενθύνοντας συνεχώς το περιβαλλοντικό πρόβλημα.

Πιο συγκεκριμένα, οι συσκευασίες που έχουν ως κύρια ύλη το χαρτί είναι αυτές που κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς. Ωστόσο, αν αθροίσουμε τα μερίδια του άκαμπτου πλαστικού (rigid plastic) (34%) και του ευλύγιστου πλαστικού (flexible plastic) (10%), τότε το πλαστικό καταλαμβάνει την πρώτη θέση με 37%.

Πάραυτα, οι νέες καινοτομίες στον κλάδο, φαίνεται να αλλάζουν τα μέχρι πρότινος δεδομένα, καθώς η προστασία του περιβάλλοντος και η μείωση της χρήσης πλαστικού, αποκτούν πρωταγωνιστικό ρόλο.

 

Τάσεις στην Τεχνολογία και στα Υλικά Συσκευασίας Τροφίμων & Ποτών

 

Για να μπορούν τα προϊόντα να βελτιώνονται και να προσαρμόζονται στον ανταγωνισμό της αγοράς, είναι αναγκαίο οι εταιρείες να ενσωματώνουν όλα τα νέα δεδομένα και τις καινοτομίες. Στη συνέχεια παρουσιάζονται οι νέες τεχνολογίες και υλικά που πρόκειται να επικρατήσουν τα επόμενα χρόνια στην αγορά της συσκευασίας τροφίμων, λαμβάνοντας υπόψη την τάση χρήσης υλικών πιο φιλικά προς το περιβάλλον.

1 Βιωσιμότητα Συσκευασίας (Reuse, Reduce, Recycle)

Είναι γεγονός ότι την τελευταία δεκαετία η αγορά συσκευασίας έχει πετύχει μεγάλη ανάπτυξη όσων αφορά τις “πράσινες” συσκευασίες. Μελλοντικά οι τάσεις της συσκευασίας τροφίμων πρόκειται να αλλάξουν ριζικά. Η βιωσιμότητα είναι η λέξη που χαρακτηρίζει τις μεταβολές αυτές. Οι καταναλωτές αλλά και οι εταιρείες αποκτούν οικολογική συνείδηση. Το πλαστικό χάνει το τεράστιο μερίδιο που κατέχει και τη θέση του καταλαμβάνουν νέα, πιο βιώσιμα υλικά, καθώς οι συσκευασίες φαίνεται να αποκτούν και μια νέα λειτουργία, αυτή της επαναχρησιμοποίησης.

 

 

 Bio-based and Biodegradable

Το βιοπλαστικό είναι το υλικό που οδηγεί την τεχνολογική εξέλιξη του πλαστικού. Με τεράστια πλεονεκτήματα προς το περιβάλλον, συντελεί στην εξοικονόμηση του ορυκτού πλούτου, καθώς παράγεται από βιομάζα. Παρέχει προνόμια προς τις εταιρείες, καθώς τους προσφέρει τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν πλαστικό που ταυτόχρονα να είναι ‘eco-friendly’.Επίσης, η βιοδιασπαστηκότητα είναι μία ιδιότητα συγκεκριμένων τύπων βιοπλαστικού, μιας χημικής διαδικασίας που διασπά το υλικό και του προσφέρει περιορισμένο χρόνο ζωής.

 Recycle & Reduce

Η ραγδαία περιβαλλοντική καταστροφή, αλλάζει τα μέχρι πρότινος δεδομένα σχετικά με τις προτιμήσεις των καταναλωτών. Οι καταναλωτές πλέον, δεν επιλέγουν το προϊόν που θα αγοράσουν, μόνο με βάση τα χαρακτηριστικά του, αλλά και με τη βιωσιμότητα που το χαρακτηρίζει. Στο άμεσο μέλλον, πρόκειται να καταναλώνονται κατά κόρων προϊόντα με ανακυκλώσιμες συσκευασίες και αυτά που αποφεύγουν να χρησιμοποιούν συσκευασία. Είναι γεγονός, ότι στο World Economic Forum στο Davos το 2018, ανακοινώθηκε ότι 11 από τις κυρίαρχες εταιρείες στον πλανήτη, πρόκειται να χρησιμοποιούν για τα προϊόντα τους κατά 100%, ανακυκλώσιμες, και επαναχρησιμοποιούμενες συσκευασίες, έως το 2025 ή και νωρίτερα. Ανάμεσα σε αυτές τις εταιρείες, είναι η Coca Cola, η PepsiCo, η Unilever καθώς και η Mars.

 Επαναχρησιμοποίηση συσκευασίας

Η επαναχρησιμοποίηση είναι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά των κυκλικών οικονομιών. Το χαρακτηριστικό αυτό φαίνεται να ενσωματώνεται και στην αγορά του food packaging. Οι εταιρείες για να ανταπεξέλθουν στα νέα δεδομένα πακετάρουν τα προϊόντα τους σε συσκευασίες πολλών χρήσεων.
Η επαναχρησιμοποίηση μπορεί να σημαίνει refill, δηλαδή να χρησιμοποιηθεί η ίδια συσκευασία πολλές φορές για τον ίδιο σκοπό, ή να χρησιμοποιηθεί για οποιοδήποτε άλλο σκοπό από τον καταναλωτή, προκειμένου να μην καταλήξει στα απορρίμματα. Μέσω της συγκεκριμένης διαδικασίας, επιτυγχάνεται μείωση της κατανάλωσης των υλικών που συνθέτουν τις συσκευασίες, αλλά και μείωση των απορριμμάτων.
Ανεξάρτητα από τη περιβαλλοντική της συνεισφορά, μία reusable συσκευασία μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα και στις εταιρείες, καθώς μέσω σύνθετων διαδικασιών μπορούν να συσκευάζουν τα προϊόντα τους, πολλές φορές στα ίδια δοχεία, επιτυγχάνοντας έτσι μείωση του κόστους. Επίσης, ενισχύει το brand identity της εταιρείας, εφόσον η συσκευασία και κατά συνέπεια η εταιρεία μπαίνει στην καθημερινή ζωή των καταναλωτών.

 

 

 

2 Flexible Packaging

ς τάσεις του Food Packaging τα τελευταία χρόνια. Αναφέρεται σε συσκευασίες με μορφή σακούλας οι οποίες είναι ελαφριές, λεπτές και δίνουν την δυνατότητα στον καταναλωτή να ξανακλείσει τη συσκευασία όσες φορές επιθυμεί. Μπορεί να αντικαταστήσει το άκαμπτο πλαστικό, αλλά και το γυαλί, καθώς δύναται να χρησιμοποιηθεί για την αποθήκευση υγρών, στερεών ή αγαθών σε μορφή σκόνης.
Λόγω της προστασίας της ποιότητας του περιεχομένου, της άνεσης , αλλά και του μειωμένου κόστους που προσφέρουν, οι εύκαμπτες συσκευασίες λατρεύονται τόσο από τις εταιρείες, όσο και από τους καταναλωτές. Επίσης, χάρη στο “φερμουάρ” που δίνει τη δυνατότητα στον καταναλωτή να ανοιγοκλείσει, όσες φορές επιθυμεί τη συσκευασία, επιμηκύνεται έτσι η διάρκεια ζωής του αγαθού, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στη μείωση του Food Waste.

 

3 Connected Packaging

Νέες καινοτομίες στο χώρο του packaging επιτρέπουν στις εταιρείες να συνδέουν τη φυσική τους συσκευασία με τον εικονικό κόσμο. Η νέα τάση του connected packaging, ανοίγει νέους ορίζοντες για το marketing των brands, καθώς επιτρέπει την άμεση αλληλεπίδραση και επικοινωνία του καταναλωτή με την εταιρεία που παρασκευάζει το προϊόν, κατά την κρίσιμη στιγμή που καλείται να επιλέξει ανάμεσα σε ανταγωνιστικά προϊόντα.

Με πλήθος σύγχρονων εργαλείων, όπως είναι τα QR codes, η επικοινωνία κοντινού πεδίου (NFC), ταυτοποίηση μέσω ραδιοσυχνοτήτων (RFID), bluetooth και augmented reality (AR), διευκολύνουν τα brands να πετύχουν υψηλά επίπεδα διαφοροποίησης από τον ανταγωνισμό. Ο καταναλωτής δεν αποκτά μόνο το προϊόν κατά την αγορά, αλλά απολαμβάνει και μία μοναδική εμπειρία shopping. Χρησιμοποιώντας μία έξυπνη συσκευή μπορεί να ακούσει, να δει ή να αλληλοεπιδράσει με την ιστορία που κρύβεται πίσω από το προϊόν ή την εταιρεία και να ενημερωθεί πλήρως για τις ιδιότητες του προϊόντος.

Εκτός από διαφοροποίηση, το connected packaging προσφέρει πλήθος σημαντικών δεδομένων, που μπορούν να ωφελήσουν την εταιρεία. Πολλοί καταναλωτές είναι διατεθειμένοι να μοιραστούν τα προσωπικά τους στοιχεία όταν συνδέονται με τον εικονικό κόσμο του προϊόντος. Με τον τρόπο αυτό, οι εταιρείες μπορούν να δημιουργήσουν καταναλωτικά προφίλ για πιο επιτυχημένο στοχευμένο marketing, αλλά και να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα του marketing σε κάθε προϊόν, για να προβούν σε τυχόν βελτιώσεις.

 QR codes

Είναι ψηφιακοί δείκτες, οι οποίοι αν σαρωθούν με ένα smartphone μπορούν να ενεργοποιήσουν τη δραστηριότητα για την οποία έχουν προγραμματιστεί. Με το σκανάρισμα του QR code της συσκευασίας ο καταναλωτής μπορεί να παραπεμφθεί στο website ή στο app της εταιρείας, στα social media ή οπουδήποτε αλλού έχει προγραμματιστεί το QR code. Οι εταιρείες προκειμένου να αντλήσουν καταναλωτικά δεδομένα ή να αποκτήσουν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι άλλων ανταγωνιστικών προσφέρουν εκπτωτικά κουπόνια στους καταναλωτές ή άλλου είδους προνόμια.

 Επικοινωνία κοντινού πεδίου (NFC)

Η επικοινωνία κοντινού πεδίου αποτελεί μια λειτουργία που μπορεί να προστεθεί στη συσκευασία και με την οποία οι καταναλωτές αλληλοεπιδρούν με περισσότερη ευκολία. Μία έξυπνη συσκευή, λαμβάνει και παρέχει δεδομένα, απλώς με το να έρθουν σε κοντινή απόσταση. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον ίδιο λόγο που χρησιμοποιούνται τα QR codes, αλλά σε πιο αποτελεσματικό βαθμό, εφόσον η διαδικασία είναι ταχύτερη και ευκολότερη, καθώς ο καταναλωτής δεν χρειάζεται να κάνει download κάποια συγκεκριμένη εφαρμογή.

 Augmented Reality (AR)

Η χρήση της λειτουργίας αυτής, μπορεί να δημιουργήσει μία εμπειρία εικονικής πραγματικότητας, μόνο μέσω της αλληλεπίδρασης του καταναλωτή και της συσκευασίας. Η AR παρέχει στον καταναλωτή πλήθος πληροφοριών, την δυνατότητα σύγκρισης ανταγωνιστικών προϊόντων και επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την τελική καταναλωτική απόφαση.

 Modified Atmosphere Packaging

Η τροποποιημένη ατμόσφαιρα συσκευασίας, αποτελεί μία νέα και πολύ αποτελεσματική τάση στο food packaging, ώστε τα φαγώσιμα προϊόντα να διατηρούνται φρέσκα για μεγάλο χρονικό διάστημα, δίχως τη χρήση συντηρητικών και μέσω αμυδρής επεξεργασίας. Επιτρέπει στους συσκευαστές να διατηρούν την τροφή γευστική, θρεπτική και ευπαρουσίαστη.
Ολοένα και περισσότεροι μεταποιητές και έμποροι τροφίμων, εμπιστεύονται τη νέα αυτή τεχνολογία, ώστε να ανταποκρίνονται συνεχώς στις προσδοκίες των καταναλωτών και να δημιουργούν πιο ισχυρά brands.

Για την ακρίβεια, η τεχνολογία αυτή είναι ένα μείγμα από καθαρό οξυγόνο, διοξείδιο του άνθρακα και του αζώτου, μέσα σε μια άριστα στεγανοποιημένη συσκευασία. Η συγκεκριμένη σύσταση αερίων, επιβραδύνει σε μεγάλο βαθμό την αλλοίωση, την υποβάθμιση, την απώλεια γεύσης, καθώς και την αλλαγή της εικόνας και της υφής του προϊόντος.

Άρα, με την υιοθέτηση της MAP τεχνολογίας, μια εταιρεία τροφίμων μπορεί να επιτύχει μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και να διασφαλίσει την ποιότητα των προϊόντων της, να μειώσει το κόστος παραγωγής και τα τροφικά υπολείμματα και να αυξήσει την ποσότητα παραγωγής. Επίσης, μέσω της διασφάλισης της ποιότητας των αγαθών της καταφέρνει να ενισχύσει την εταιρική της ταυτότητα και να εδραιωθεί στις καταναλωτικές προτιμήσεις.

 Δείκτες Ώρας-Θερμοκρασίας

Είναι γνωστό ότι η θερμοκρασία είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που συντελούν στης αλλοίωση των φαγώσιμων προϊόντων. Αν το προϊόν εκτεθεί σε μεγαλύτερη θερμοκρασία από την επιτρεπτή, τότε αυξάνεται ο αριθμός τον μικροβίων και το προϊόν αλλοιώνεται.

Μία νέα τάση έρχεται στο προσκήνιο στην προσπάθεια να αντιμετωπιστεί το συγκεκριμένο πρόβλημα. Οι συσκευασίες πρόκειται να φέρουν δείκτες ώρας και θερμοκρασίας που θα καταγράφουν και θα παρέχουν ιστορικό ώρας και θερμοκρασίας κατά τις διαδικασίες της αποθήκευσης και της διανομής. Με τον τρόπο αυτό οι καταναλωτές αλλά και οι καταστηματάρχες θα είναι σε θέση να γνωρίζου το πόσο φρέσκο είναι το προϊόν και για πόσο χρόνο μπορεί να μείνει στα ράφια.

 

Τάσεις στο Design του Food Packaging

Δεν αρκεί οι συσκευασίες να ενσωματώνουν τις νέες καινοτομίες, έτσι ώστε τα προϊόντα να συνεχίσουν να είναι ανταγωνιστικά. Το design, τα χρώματα, τα claims αλλά και η εταιρική ταυτότητα της εταιρείας που παράγει το προϊόν, παίζουν τον πιο καθοριστικό ρόλο. Η εμφάνιση της συσκευασίας είναι αυτή που κάνει την πρώτη επαφή με τον πελάτη. Για να είναι τα προϊόντα, ανταγωνιστικά θα πρέπει να κερδίζουν έναντι των υπολοίπων στο ράφι.
Για να επιτευχθεί αυτό, οι εταιρείες θα πρέπει να παρακολουθούν και να ακολουθούν στενά τις παγκόσμιες τάσεις που επικρατούν στην αγορά της συσκευασίας τροφίμων. Παρακάτω αναφέρονται οι τάσεις που πρόκειται να επικρατήσουν στην αγορά τα επόμενα χρόνια.

 Minimal Designs

Η άνοδος του μινιμαλισμού μπορεί να παρατηρηθεί οπουδήποτε στις μέρες μας. Από τη διακόσμηση των σπιτιών, έως στο στήσιμο των πιάτων στα εστιατόρια. Αποτελεί πλέον, και μία από τις κυρίαρχες τάσεις στην αγορά του Food Packaging. Τα πολλά γραφιστικά και οι “εκθαμβωτικές” γραμματοσειρές είναι παρελθόν για τις συσκευασίες φαγητού. Τη θέση τους παίρνουν οι απλοί ξεκάθαροι σχεδιασμοί, ώστε οι καταναλωτές να επικεντρώνονται στο κυρίως θέμα της συσκευασίας που είναι το περιεχόμενο και τα συστατικά της, καθώς και η εταιρική ταυτότητα της εταιρείας.

Επιβεβαιώνει, τη φράση “less is more”, επιτρέποντας τη συσκευασία να επικοινωνήσει με τον καταναλωτή πιο εύκολα, μέσα από τους απλούς σχεδιασμούς, τη λειτουργικότητα και τα σημαντικά claims της συσκευασίας. Τα επόμενα χρόνια, οι συσκευασίες φαίνεται να επικεντρώνονται στην καθαρότητα και στα απλά designs, με τις γραμματοσειρές και τα χρώματα να λαμβάνουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Αποτελεί αναμφίβολα ένα σχεδιασμό που είναι εύστοχος και εγγυημένος για να ξεχωρίζουν τα προϊόντα σας στο ράφι.

 Vintage Packaging

Υπάρχει παντού για να θυμίζει τον ρομαντισμό των παλαιότερων εποχών. Τα τελευταία χρόνια διαδίδεται και στην αγορά του Food & Beverage Packaging. Είναι αναμφίβολα το στυλ που συνδέεται με την αυθεντικότητα και την εμπειρία, προσδίδοντας στους καταναλωτές ένα αίσθημα εμπιστοσύνης για το brand και το προϊόν.

Εκτός από τις “old-school” γραμματοσειρές, παρατηρούνται ολοένα και περισσότερες συσκευασίες με αναπαραστάσεις ή retro σχεδιασμούς, που ταξιδεύουν τον καταναλωτή πίσω στο χρόνο και του δίνουν την αίσθηση μιας άλλης εποχής. Τα επόμενα χρόνια, το vintage design φαίνεται να γίνεται μία κυρίαρχη τάση, καθώς η επιστροφή στις ρίζες του packaging είναι διαχρονικά κλασική και δεν θα χάσει ποτέ τη γοητεία της.

 Clear packaging

Οι καταναλωτές πλέον βρίσκουν σημαντική τη δυνατότητα να αντικρίσουν το περιεχόμενο της συσκευασίας πριν το αγοράσουν. Σύμφωνα με έρευνες, το 30% των καταναλωτών, δεν επιλέγει τα φρέσκα προϊόντα ανάλογα με την ημερομηνία που συσκευάστηκαν, αλλά με βάση την εμφάνιση τους. Η αόρατη συσκευασία είναι μία από τις τελευταίες τάσεις στην αγορά συσκευασίας φαγητού και είναι εδώ για να μείνει.

Με τον τρόπο αυτό η εταιρεία δείχνει αυτοπεποίθηση για τα προϊόντα της και οι καταναλωτές τα εμπιστεύονται ευκολότερα. Οι δημιουργοί συσκευασιών, χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα χρώματα, μπορούν να δώσουν έμφαση στη φρεσκάδα, στην καθαρότητα και να υπονοήσουν τη φυσική σύνθεσή του προϊόντος. Επιπλέον, τονίζουν μόνο τα σημαντικά claims που θέλουν να περάσουν σαν μήνυμα , όπως ότι το προϊόν είναι υγιεινό και φυσικό. Συνθέτοντας μία σωστή αόρατη συσκευασία, είναι σίγουρο ότι το προϊόν θα ξεχωρίσει στο ράφι.

 Personalization

Πολλές φορές οι καταναλωτές επιθυμούν να δουν τον εαυτό τους σε ένα προϊόν ώστε να το αγοράσουν. Αντικρίζοντας το όνομά τους, μία εικόνα που τους χαρακτηρίζει ή άλλα προσωπικά τους στοιχεία στη συσκευασία, δεν μπορούν να αντισταθούν. Επίσης, τα εξατομικευμένα προϊόντα προτιμώνται από τους καταναλωτές όταν προορίζονται για δώρα, καθώς μπορούν εύκολα να περάσουν το μήνυμα που θέλουν σε κάποιο αγαπημένο τους πρόσωπο.

Το πιο δημοφιλές concept εξατομίκευσης συσκευασίας ήταν αυτό της Coca Cola “Share a Coke”, με το οποίο η εταιρεία παρότρυνε τον καταναλωτή να μοιραστεί το προϊόν με κάποιον άλλον. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετοί τρόποι για να πετύχει κάποιος προσωποποίηση συσκευασίας, όπως να προσπαθήσει να επικαλεστεί τα συναισθήματα των καταναλωτών ή να δημιουργήσει ένα online εργαλείο, με το οποίο θα μπορούν να σχεδιάσουν τη δική τους συσκευασία.

 Bold Gradients

Η διαβάθμιση χρωμάτων στις συσκευασίες τροφίμων και ποτών, φαίνεται να κυριαρχεί τα επόμενα χρόνια. Η μετατροπή της συσκευασίας σε μια παλέτα χρωμάτων, αφήνει τον καταναλωτή “με το στόμα ανοιχτό” και δεν του επιτρέπει περιθώρια να αντισταθεί. Επιλέγοντας φωτεινά και συναρπαστικά χρώματα, επιτυγχάνεται ένα eye-catching αποτέλεσμα και το προϊόν πρωταγωνιστεί στα ράφια των καταστημάτων.
Η συγκεκριμένη τάση έχει την ιδιαιτερότητα ότι το προϊόν δείχνει υπέροχο τόσο στα φυσικά καταστήματα, όσο και όταν πωλείται σε e-shops.